Het lijkt erop dat de Nederlandse overheid bezig is met het opzetten van een eigen cloud voor gevoelige gegevens. Deze cloud wordt de vervanger van de huidige publieke clouddiensten die de overheid gebruikt. Staatssecretaris van Digitalisering, Szabó, is hier momenteel actief mee bezig. Dit is een reactie van de wens van de Tweede Kamer voor het versterken van de digitale autonomie vanuit de overheid van Nederland en het verminderen van de afhankelijkheid van derde partijen. Maar hoe gaat die eigen cloud eruitzien?
Motie vanuit de Tweede Kamer over eigen cloud overheid
De plotselinge interesse van de overheid in een eigen cloud is deels veroorzaakt door een drietal moties vanuit de Tweede Kamer. In deze moties laat de Tweede Kamer duidelijk weten dat ze willen dat de Nederlandse regering meer onafhankelijkheid en autonomie krijgt op het gebied van digitalisering. Momenteel werkt de overheid van ons land met clouddiensten van Amerikaanse techgiganten. Hierdoor ontstaat er natuurlijk een sterke afhankelijkheid van Amerika op het gebied van gegevensbeveiliging en opslag. Dit wil de Tweede Kamer zo snel mogelijk anders zien.
Het roer volledig omgooien niet mogelijk
Szabó is het eens met de stelling van de Tweede Kamer dat het niet goed is om volledig afhankelijk te zijn van de Verenigde Staten en grote techbedrijven zoals Microsoft. Wel laat hij weten dat het niet mogelijk is om de migratie van overheids-ict naar Amerikaanse clouddiensten meteen helemaal stop te zetten. Dit zou namelijk de continuïteit van dienstverlening aan de Nederlandse bevolking in gevaar kunnen brengen. Daarnaast geeft Szabó aan dat het niet binnen zijn rol als staatssecretaris past om individuele migratie goed te keuren of niet.
Rekening houden met handelsakkoorden
Ondanks het feit dat Szabó het met de Tweede Kamer eens is over het feit dat Nederland niet te afhankelijk moet worden van bepaalde partijen, raadt hij het af om Europese bedrijven per se voorrang te geven. Dit zou namelijk in strijd zijn met de Government Procurement Agreement en de globale handelsakkoorden. Hij is wel bereid om opensource te stimuleren waar dat kan. Nederland werkt momenteel samen met overheidsinstellingen van andere landen, waaronder Frankrijk en Duitsland, aan een oplossing voor een opensource werkplek. Dat project start dit kwartaal!
Het is inmiddels wel bij iedereen bekend dat het gebruik van AI veel energie kost en daardoor dus niet per se een positieve invloed heeft op het milieu. Hier wordt al wat meer aandacht aan besteed, maar 55% van de Nederlanders vindt dat dit echt nog wel meer mag. Dit geldt voornamelijk voor bedrijven die kunstmatige intelligentie op grote schaal inzetten, maar tegelijkertijd zeggen dat ze voor duurzaamheid zijn. Kunnen bedrijven AI inzetten om het eigen duurzaamheidsprobleem op te lossen? Daar gaan we in dit artikel dieper op in!
Wat is de klimaatimpact van AI?
De klimaatimpact van kunstmatige intelligentie is stukken hoger dan de meeste mensen denken. Momenteel zorgt ons digitale leven al voor 4% van alle uitstoot ter wereld. Dat maakt het vervuilender dan de luchtvaart. Onderzoek wijst uit dat met de nieuwe AI-technologie, dit percentage kan gaan stijgen naar 14%. Het gebruik van AI heeft dus zeker veel impact op het klimaat. Zo zorgde het trainen van ChatGPT in 2024 voor 500 ton aan broeikasgassen. Dat is evenveel als duizend auto’s die duizend kilometer rijden. Iedere vraag die je aan ChatGPT stelt, zorgt voor 4 gram C02-uitstoot. Dat is evenveel als de productie van een plastic tasje en tien keer zoveel als een reguliere zoekopdracht op Google. Als dit op hetzelfde tempo doorgaat, gebruikt ChatGPT tegen 2027 evenveel stroom als heel Nederland bij elkaar.
Bedrijven die AI inzetten
De meeste uitstoot komt natuurlijk van bedrijven die kunstmatige intelligentie op grote schaal inzetten. Uit onderzoek blijkt dat een groot deel van de Nederlanders vindt dat bedrijven die claimen duurzaam te zijn, maar tegelijkertijd AI veel inzetten, ongeloofwaardig zijn. Dat is ook niet zo gek, want het grootschalig inzetten van kunstmatige intelligentie is momenteel niet zo duurzaam. Experts pleiten in sommige gevallen al voor een AI taks, vergelijkbaar met hoe dit nu in de luchtvaart gaat. Het is immers lastig om de verantwoordelijkheid alleen bij bedrijven of alleen bij consumenten neer te leggen. Het is daarom belangrijk dat de overheid het gebruik van AI en de impact op duurzaamheid controleert en reguleert met bijbehorende maatregelen.
Kunnen we AI zijn eigen duurzaamheidsprobleem op laten lossen?
Zouden we het duurzaamheidsprobleem dat AI veroorzaakt ook met AI op kunnen lossen? Dat is de vraag waar onderzoekers momenteel druk mee bezig zijn. Ondanks het feit dat kunstmatige intelligentie veel energie slurpt, heeft het ook al veel duurzaamheidsproblemen in allerlei sectoren opgelost of verminderd. Zo kan AI in gebouwen het energieverbruik aanzienlijk verlagen door middel van real-time inzet van verwarming en koeling. Dit kan al tot 40% besparing opleveren per gebouw. Ideaal voor grote kantoorgebouwen of fabrieken. Ook in datacenters begint het energieverbruik nu te dalen dankzij AI, die de processors efficiënter maakt. Nieuwe processors van NVIDIA zorgen bijvoorbeeld al voor 20 keer minder energieverbruik dan reguliere processors!
Kunstmatige intelligentie is ook belangrijk voor het inzetten van slimme energienetwerken. Dit door real-time vraag en aanbod te balanceren en hernieuwbare energiebronnen beter in de netwerken te integreren. Dit gaat ook overbelasting van de energienetwerken door bijvoorbeeld zonnepanelen tegen. Ten slotte versnelt AI het ontwikkelen van schone technologieën. Denk bijvoorbeeld aan verbeterde zonnecellen en alternatieve eiwitten. Dit soort innovaties zorgen op den duur weer voor veel minder uitstoot en vervuiling!
Hoe zit het dan met Generatieve AI?
De soort kunstmatige intelligentie die het meeste verbruik veroorzaakt, is generatieve AI. Denk bijvoorbeeld aan het genereren van afbeeldingen. Dit soort taken verbruiken soms evenveel energie als het geheel opladen van een telefoon. Afbeeldingen genereren met AI ligt dus niet per se hoog op de schaal van duurzaamheid. Het genereren van teksten is dan weer 160 keer zuiniger, dus die taak valt weer mee. Toch kunnen de AI-modellen zelf ook een stuk zuiniger, blijkt uit onderzoek van DeepSeek. Datacenters die gebruikt worden voor AI-verwerking zorgen voor 2,5% tot 3,7% van de wereldwijde uitstoot. Momenteel is het AI-aandeel van de globale uitstoot van de datatechnologie sector nog relatief laag, namelijk 0,1%. Dat is vergelijkbaar met de jaarlijkse uitstoot van Zweden.
Is een AI taks een goed idee?
Een hoop mensen pleiten voor een AI taks, maar is dit eigenlijk wel een goed idee? We weten nu dat kunstmatige intelligentie ook juist kan helpen bij het besparen van energie en het verminderen van uitstoot, zeker bij grote bedrijven. Maar gaan grote bedrijven nog wel op dezelfde manier gebruikmaken van deze toepassingen als er een AI taks komt? Dit kost ze dan immers een hoop extra geld. Dit zou dus ook de innovatie op het gebied van duurzame technologieën in de weg kunnen staan. Een goede tussenweg hierin is belangrijk, in plaats van een generieke AI taks. Overheden zouden hiervoor specifiek moeten kijken naar het AI-gerelateerde energieverbruik per bedrijf en wat ze daarnaast aan besparingen voortbrengen met innovaties. Zo kunnen we met z’n allen gaan zorgen dat AI iets bij gaat dragen voor de duurzaamheid binnen bedrijven!
Onderzeese glasvezelkabels krijgen veel te verduren, dus ze moeten wel wat kunnen hebben. Maar wat zijn nu eigenlijk alle factoren in de zee waar men rekening mee dient te houden bij het samenstellen van de onderzeese kabels? Iets dat vaak vergeten wordt, is de invloed van troebelheidsstromen op onderzeese glasvezelkabels. In dit artikel vertellen we je er alles over!
Wat zijn troebelheidsstromen?
Als sediment in suspensie raakt in een watermassa en deze toename in dichtheid zorgt ervoor dat het water onder invloed van de zwaartekracht hellingafwaarts begint te bewegen, wordt dit een troebelheidsstroom genoemd. Er zijn verschillende processen die deze hoogenergetische stromen kunnen veroorzaken, maar er zijn er drie die het vaakst voorkomen:
- Buiten de oevers van rivieren tijdens overstromingen: Hierbij worden grote hoeveelheden sediment naar zee meegevoerd, die vervolgens langs de continentale helling naar beneden beginnen te bewegen.
- Na vulkaanuitbarstingen: Als de eruptiekolom instort, zoals in Tonga.
- Tijdens aardbevingen: Aardbevingen veroorzaken soms aardverschuivingen, waarbij het fijnere sediment dat door de hoofdverschuiving wordt opgeworpen in het water komt te hangen.
Hoe beïnvloeden troebelheidsstromen onderzeese glasvezelkabels?
Troebelheidsstromen vormen een bedreiging voor kabels die door onderzeese ravijnen liggen. Vooral voor de kust van grote rivieren is dit het geval, denk bijvoorbeeld aan de Congo-kloof in West-Afrika. De reden dat zulke troebelheidsstromen een risico vormen voor de onderzeese glasvezelkabels ligt bij drie belangrijke mechanismen:
- Troebelheidsstromen zijn eroderend dicht bij hun bron: Ze bewegen zich over de zeebodem en tegelijkertijd graven de stromingen zich in en voeren ze meer sediment mee in de stroom. Dit kan ervoor zorgen dat een glasvezelkabel begraven in die zeebodem beschadigd raakt.
- Het bewegen van een opgehangen kabel in de waterkolom: Dit veroorzaakt slijtage bij de aanrakingspunten aan beide uiteinden van de ophanging. Mocht er een kabelpantser aanwezig zijn, dan kan deze slijten door het schuren. Ook de isolator kan doorslijten hierdoor, waardoor de geleider bloot komt te liggen en optische vezels beschadigd kunnen raken. Dit veroorzaakt uiteraard storingen!
- Brokstukken: Brokstukken die door de stroom mee worden gevoerd kunnen de blootliggende kabel raken en zo beschadigen of zelfs doorsnijden.
Is dit een groot probleem voor onderzeese netwerken?
Wereldwijd zijn er zo’n 200 breuken gesignaleerd binnen de grenzen van onderzeese ravijnen die in kaart zijn gebracht. Laten we de defecten die komen door menselijke fouten buiten beschouwing, dan blijven er sinds het jaar 1965 zo’n 118 incidenten over. Dit betekent dat er gemiddeld twee storingen per jaar zouden zijn, al komen storingen de laatste jaren vaker voor dan daarvoor. De reden dat ze vaker voor lijken te komen, is dat er steeds meer kabelsystemen onder de zee komen te liggen en dat storingen vandaag de dag beter geregistreerd worden. Twee storingen per jaar klinkt in eerste instantie misschien verwaarloosbaar, maar we moeten hierbij wel bedenken dat de onderzeese glasvezelnetwerken enorm belangrijke taken uitvoeren. Iedere storing is er dus één teveel!
Nederlandse wetenschappers waarschuwen voor een tekort aan rekenkracht. De vraag naar rekenkracht binnen de wetenschap in ons land loopt alsmaar op, maar groeit helaas sneller dan het aanbod. Om de positie te behouden die Nederland momenteel houdt op het gebied van digitale infrastructuur, is het noodzakelijk dat er nieuwe investeringen komen. Maar waar moeten we momenteel dan vooral in investeren volgens deze experts? Wij vertellen je er alles over in deze blog!
Rapport Computational Needs for Accelerated Scientific Discovery
In dit rapport staan de bevindingen van Nederlandse wetenschappers over het toekomstige tekort aan rekenkracht in ons land. Het rapport werd opgesteld door NWO en Surf en laat duidelijk zien dat de vraag en het aanbod van rekenkracht niet overeenkomen. Dat kan in de toekomst voor problemen zorgen en het kan Nederland zijn toppositie op het gebied van digitale infrastructuur kosten. Er zijn een hoop redenen voor de hoge vraag naar rekenkracht in ons land. Denk aan de snelle digitalisering van de wetenschap, de opkomst van kunstmatige intelligentie en de plannen voor het vervangen van de supercomputer Snellius. Onderzoekers in diverse takken van de wetenschap lopen nu al tegen een tekort aan rekenfaciliteiten aan.
De wetenschap verandert snel
In alle wetenschapsdomeinen in Nederland is de vraag naar data- en rekenkracht enorm toegenomen de afgelopen jaren. Dat is ook niet zo gek, want de digitale ontwikkelingen gaan hier razendsnel. Voorheen maakten vooral bèta- en technische wetenschappen gebruik van supercomputers, maar dat is allang niet meer het geval. Ook andere disciplines, zoals geesteswetenschappen en sociale wetenschappen, maken vandaag de dag volop gebruik van grootschalige data-analyse.
De opkomst van AI vergroot de vraag naar rekenkracht natuurlijk alleen nog maar, aangezien de mogelijkheden hier steeds uitgebreider en interessanter worden voor de wetenschap. De conclusie van het rapport van Surf en NWO is dan ook dat deze behoefte alleen nog maar meer toe gaat nemen de komende jaren. We hebben dus een oplossing nodig voor het tekort, anders kan Nederland zomaar zijn leidende positie in internationaal wetenschappelijk onderzoek verliezen!
Mogelijke oplossingen voor het tekort aan rekenkracht
Wat zouden oplossingen kunnen zijn voor het tekort aan rekenkracht en datacapaciteit? Dat is nu natuurlijk de grote vraag. Een van de dingen die we in ieder geval al kunnen verbeteren, is de onzekerheid over structurele financiering voor benodigde faciliteiten. De vervanging van de supercomputer Snellius staat bijvoorbeeld pas gepland voor 2027, terwijl zijn capaciteit nu al achterloopt op de supercomputers van andere Europese landen. NWO en Surf pleiten dan ook voor versterking van de digitale infrastructuur en het liefst ook het eerder vervangen van Snellius, zodat we de concurrentie bij kunnen benen. Investeren in de rekencapaciteit is de belangrijkste maatregel die genomen moet worden. Dit is echt cruciaal voor Nederland om zijn toppositie te behouden.
Een telefoongesprek voeren via satelliet met een gewone smartphone? Vodafone claimt de eerste telecomaanbieder ter wereld te zijn die dit mogelijk heeft gemaakt. Onlangs heeft het bedrijf zelfs een videogesprek gevoerd via satelliet om deze innovatieve software te testen. Maar hoe werkt dat nu eigenlijk, bellen via satelliet met je smartphone? En wat kunnen we in de toekomst verwachten van deze nieuwe technologie? In deze blog vertellen we je er alles over!
Nieuwe sat2phone-technologie van Vodafone
Vodafone’s nieuwe technologie voor het bellen via satelliet met je smartphone is gedoopt tot de sat2phone-technologie. Deze technologie maakt het mogelijk om te bellen of zelfs videobellen op locaties waar geen traditionele netwerkdekking beschikbaar is. Je hebt hier geen speciale satelliettelefoons, schotelantennes of andere apparatuur voor te hebben, alleen je smartphone en een Vodafone-abonnement. Gebruikers kunnen ongemerkt schakelen tussen satellietnetwerken en grondgebonden netwerken via een zogenoemde space-to-land gateway. Vodafone noemt de nieuwe technologie een ‘aanvulling op het bestaande 5G-netwerk’ die daarnaast extra dekking biedt in gebieden zonder vaste of mobiele alternatieven. Denk bijvoorbeeld aan afgelegen bergachtig terrein of op zee.
Vodafone test videogesprekken via satelliet
Als test van hun nieuwe technologie liet Vodafone een technici van de Britse Vodafone Group videobellen met de CEO van het bedrijf op een winderige heuvel in Wales, via een normale 5G-telefoon en zonder netwerkbereik. Het gesprek vond plaats via de BlueBird-satellieten van AST SpaceMobile. Dit Texaanse bedrijf lanceerde in december 2024 hun eerste vijf satellieten de ruimte in. In diezelfde maand sloot Vodafone een tienjarige partnerdeal met het bedrijf af. Deze nieuwe technologie is de eerste stap in hun hernieuwde samenwerking, want Vodafone en AST SpaceMobile werken al sinds 2019 samen aan projecten!
Kunnen klanten van Vodafone nu videogesprekken voeren via satelliet?
Betekent dit nu dat alle klanten van Vodafone per direct gebruik kunnen maken van deze mooie nieuwe functionaliteit? Nee, dat helaas nog niet, maar het zal niet al te lang duren. Vodafone wil de sat2phone-dienst het liefst namelijk al in het tweede gedeelte van 2025 op de markt brengen voor de consumenten. In de loop van 2026 wil het bedrijf in heel Europa dekking kunnen bieden voor hun innovatieve dienst. Over een jaar kan het goed zijn dat iedereen met een Vodafone-abonnement dus kan bellen via satelliet met hun smartphone.
Ga jij gebruikmaken van deze nieuwe dienst?
Op 2 februari is het eerste deel van de Europese AI Act in werking getreden. Dat betekent dat er een deel van de beschikbare AI-toepassingen inmiddels verboden zijn om te gebruiken binnen Europa. Het is verstandig om als bedrijf goed op de hoogte te zijn van wat je wel en niet nog mag doen met AI, zeker als je hier veel gebruik van maakt voor jouw dagelijkse werkzaamheden. In dit artikel vertellen we je alles over de AI-toepassingen die sinds deze maand verboden zijn in Europa, zodat je goed op de hoogte bent!
1. Kunstmatige intelligentie die manipuleert of misleidt
Ten eerste zijn AI-toepassingen die mensen manipuleren of misleiden sinds deze maand verboden in Europa. Dit kun je natuurlijk op veel manieren opvatten, want wanneer is iets nu echt manipulatie of misleiding? De omschrijving die het Europees Gerechtshof hieraan geeft is als volgt: ‘Systemen die gebruikmaken van de kwetsbaarheden van mensen, zoals leeftijd of handicap, om hen te beïnvloeden’. Je mag dus geen kunstmatige intelligentie gebruiken die op wat voor manier dan ook misbruik maakt van een handicap die iemand heeft, of bijvoorbeeld een hogere of juist lagere leeftijd.
2. AI-toepassingen die gebruikmaken van Social Scoring zijn nu verboden
AI-toepassingen die gebruikmaken van Social Scoring zijn sinds deze maand ook streng verboden in Europa. De term Social Scoring zegt je vast wel iets. Het is het geven van een bepaalde beoordeling aan mensen op basis van hun gedrag, dus een sociale score. Je mag dus geen kunstmatige intelligentie meer inzetten die mensen beoordeelt op hun sociale gedrag of bepaalde persoonlijke kenmerken. Stel dat je bijvoorbeeld AI gebruikt voor het scannen van sollicitaties of cv’s, dan moet je zeker weten dat dit systeem de sollicitanten niet beoordeelt op leeftijd, geslacht of etniciteit. Het is al langer bekend dat bepaalde AI-toepassingen nog erg de neiging hebben om te discrimineren, dus let hier goed mee op!
3. Systemen die misbruik maken van kwetsbare groepen
Helaas kan kunstmatige intelligentie ook gebruikt worden om kwetsbare groepen op een ‘slimme’ manier uit te buiten. Toepassingen die dit op wat voor manier dan ook doen, zijn vanaf deze maand ook verboden om te gebruiken. Bij kwetsbare groepen kun je bijvoorbeeld denken aan ouderen, mensen met een bepaalde handicap of beperking, mensen met een taalbarrière of mensen met een bepaalde sociaaleconomische situatie. AI-toepassingen die specifiek zijn ontworpen om dit soort groepen mensen uit te buiten, mogen niet meer gebruikt worden.
4. Emotieherkenning op het werk en in het onderwijs
Emotieherkenning met behulp van AI op de werkplek en in het onderwijs is een andere vorm van AI die vanaf nu verboden is in Europa. Maar wat moet je nu verstaan onder emotieherkenning en wat kan een werkgever of een docent hiermee? Op de werkplek gaat het vooral om het continue monitoren van werknemers. Dit kan op diverse manieren gebeuren, bijvoorbeeld via herkenning van oogbeweging, typsnelheid of stemherkenning. Een andere manier die we vandaag de dag vaker tegenkomen, is het monitoren via wearables die werknemers dragen. Dit is dan voor het meten van stress- en vermoeidheidsniveaus, vaak om ongelukken te voorkomen op de werkvloer.
Werkgevers zeggen deze tools vaak te gebruiken voor het bevorderen van de gezondheid en veiligheid van hun personeel, maar er zit natuurlijk een grote keerzijde aan. Voor werknemers zorgt dit voor angst en gevoelens van toezicht. Daarnaast kan het zorgen voor een onevenredige belasting op de werkvloer en zelfs burn-out, emotionele vermoeidheid en minder werkplezier. Om die reden is het niet meer toegestaan om als werkgever AI in te zetten voor emotieherkenning bij het personeel.
5. Realtime biometrische identificatie in openbare ruimtes
De laatste soort AI-toepassingen die vanaf nu verboden is om te gebruiken, is AI die realtime biometrie gebruikt om mensen in een openbare ruimte te identificeren. Dit houdt bijvoorbeeld in dat een AI-systeem mensen identificeert op basis van realtime gezichtsherkenning. Op dit verbod zijn enkele uitzonderingen gesteld. Biometrische identificatie in openbare ruimtes met behulp van kunstmatige intelligentie zijn wel toegestaan voor opsporing van vermiste personen of het voorkomen van ernstige bedreigingen.
Zorg voor genoeg AI-kennis binnen jouw organisatie
Naast het verbieden van bepaalde vormen van AI verplicht de Europese AI Act bedrijven om ervoor te zorgen dat hun personeel voldoende kennis heeft van AI. De kennis die ze hebben moet passen bij hun rol binnen de organisatie en de context waarin AI wordt ingezet door het bedrijf. Het is belangrijk dat je deze kennis zelf in huis hebt als onderneming, in plaats van dat je afhankelijk bent van externe experts. Het niet naleven van de AI Act kan namelijk erg hoge boetes opleveren die oplopen tot 35 miljoen of zeven procent van de jaarlijkse omzet van je bedrijf. Zorg dus dat je geen gebruik meer maakt van de AI-toepassingen die nu verboden zijn in de EU!
Cybersecurity wordt alsmaar ingewikkelder met alle nieuwe innovaties en technieken die erbij komen, maar daarom ook alleen maar belangrijker. Dit geldt voor particulieren, maar voor bedrijven is dit natuurlijk nog een veel dringendere zaak. Zij zullen immers eerder het doelwit zijn van serieuze cybercriminelen dan particulieren. Een groot onderdeel van een sterke cybersecurity als bedrijf, is genoeg bewustzijn bij je personeel. Via hen kunnen cybercriminelen vaak het makkelijkst binnenkomen in jouw systemen. Het is dus belangrijk dat zij zich goed bewust zijn van de gevaren en signalen. In dit artikel geven we je 5 tips om de cybersecurity awareness bij jouw personeel te verbeteren!
1. Let op voor verdachte e-mails
Het lijkt zo simpel, maar het gaat toch erg vaak fout: nep e-mails. Verdachte e-mails worden op het eerste oog steeds minder verdacht. Cybercriminelen worden er namelijk steeds beter in om deze mails na te bootsen. Het herkennen van verdachte e-mails is dus heel wat lastiger geworden de afgelopen jaren. Daarom is het nog belangrijker om jouw personeel hier scherp op te houden. Check goed op spelfouten, vreemde afzenders of logo’s die niet helemaal kloppen. Geef daarnaast duidelijke instructies over links in e-mails, sms-berichten of Whatsapp berichten. Wil je in een e-mail checken of een link betrouwbaar is? Als je er even met je muis op blijft staan, ZONDER te klikken, wordt na enkele seconden de echte link zichtbaar en kun je zien of deze verdacht is of niet.
2. Wees niet te nonchalant met wachtwoorden
Dit is natuurlijk iets waar vaak voor gewaarschuwd wordt, maar we gaan het toch nog een keer doen. Veel Nederlanders gebruiken namelijk nog steeds op veel plekken dezelfde wachtwoorden en vergeten ze ook nog wel eens op tijd te veranderen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat de meeste Nederlanders alleen hun wachtwoord wijzigen als dit echt moet, bijvoorbeeld bij een datalek of als een systeem je verplicht om eens in de zoveel tijd je wachtwoord aan te passen. Het beste is om iedere 90 dagen je wachtwoorden te veranderen en om overal een ander wachtwoord te gebruiken, zeker binnen je bedrijf. Voor de beste beveiliging in 2025 raden we aan om tweefactorauthenticatie in te stellen, bijvoorbeeld door middel van een SMS-bericht of een authenticatie-app. Hiermee maak je het veel moeilijker voor hackers. Hoor jij jouw medewerkers wel eens klagen over het inloggen met tweefactorauthenticatie? Dan is dat meteen een mooie kans om deze tips voor cybersecurity awareness in te zetten.
3. Wees voorzichtig met gevoelige gegevens
Blijf altijd voorzichtig met het geven van gevoelige of persoonlijke gegevens. Bedrijven, providers of banken vragen hier nooit zomaar om. Denk aan informatie zoals je inloggegevens, e-mailadressen of wachtwoorden. Cybercriminelen hoeven maar in één account te kunnen van een van jouw werknemers om schade aan te kunnen richten aan jouw systemen en processen. Geef je werknemers dus mee om nooit zomaar deze gegevens aan iemand te verstrekken. Daarnaast is het belangrijk dat ze niet inloggen op hun werkaccounts via niet-beveiligde verbindingen. Je weet maar nooit wie er meekijkt!
4. Eén van de vaak vergeten tips voor cybersecurity awareness: Houd alles up-to-date
Hoe vervelend updates soms ook kunnen zijn, we raden je zeker aan om ze nooit te negeren. Om welke software het ook gaat, updates zijn enorm belangrijk om de beveiliging goed te houden. Veel software updates bevatten namelijk ook beveiligingsupdates. Ontwikkelingen in technologie gaan momenteel zo snel dat er voor cybercriminelen constant manieren bij komen om systemen of netwerken te hacken of op een andere manier schade aan te richten. Voor softwareontwikkelaars is het dus noodzakelijk om hun software te updaten om de cybercriminelen voor te blijven. Denk de volgende keer dus even na voordat je weer op ‘uitstellen’ klikt als een programma vraagt om een update 😉
5. Let op met automatisch inloggen
Het is natuurlijk heel handig om je wachtwoorden op te slaan en automatisch inloggen in te stellen op diverse websites en systemen. Maar veilig is het meestal niet. Mocht je laptop gestolen worden, dan wil je niet dat iemand in kan loggen bij al jouw accounts en systemen. Dit is één van de belangrijkste tips op het gebied van cybersecurity awareness, aangezien men eerder voor gemak gaat dan voor veiligheid. Heb je automatisch inloggen niet ingesteld, dan moet je alsnog opletten dat je online accounts niet afsluit zonder uit te loggen. Ben je klaar met werken? Log dan altijd overal uit!
Het digitale landschap wordt steeds geavanceerder en ingewikkelder, maar daardoor zijn mensen ook steeds kwetsbaarder in de online wereld. Zeker als je zelf wat minder onderlegd bent op dit gebied, zijn er een hoop dingen waar je voor op moet letten. Cybercriminelen worden immers steeds slimmer en met iedere innovatie komt er ook weer een nieuwe kans voor hen bij. Wat kun je als bedrijf verwachten op het gebied van cybersecurity trends in 2025? Waar moet je rekening mee houden? Daar gaan we in dit artikel verder op in!
Bedrijven investeren meer in cybersecurity
Aangezien experts verwachten dat er een hoop nieuwe dreigingen bij gaan komen in de online wereld, zullen veel bedrijven dit jaar meer gaan investeren in cybersecurity. Helaas zal dit niet altijd vrijwillig zijn, je kunt er bijna niet meer onderuit als ondernemer zijnde. Mocht je als bedrijf een virus binnenkrijgen, dan ben je vaak immers veel meer geld kwijt. Het komt vaak voor dat cybercriminelen systemen ‘gijzelen’, waardoor bedrijven niets meer kunnen, totdat ze losgeld betalen. In de meeste gevallen zijn bedrijven hier ook niet meer voor verzekerd als ze te weinig maatregelen nemen op het gebied van cybersecurity. Het zou dus ook erg onverstandig zijn om niet te investeren in de online veiligheid van jouw systemen.
Een van de belangrijkste cybersecurity trends 2025: Kunstmatige intelligentie brengt nieuwe gevaren
De komst van kunstmatige intelligentie heeft natuurlijk al een hoop mooie innovaties met zich meegebracht. AI-assistenten kunnen securityprofessionals steeds beter ondersteunen in het beveiligen van systemen en het opsporen van risico’s en zwakke plekken. Helaas betekent dit dat cybercriminelen hier ook gebruik van kunnen maken. Het gebruik van AI is door de EU voor een deel aan banden gelegd sinds dit jaar, maar de wetten zijn nog niet zo streng dat cybercriminelen kunstmatige intelligentie niet meer in kunnen zetten. Criminelen gaan in 2025 meer gebruikmaken van AI om mensen op te lichten online of om systemen van bedrijven te hacken. Denk bijvoorbeeld aan phishing e-mails die door AI zijn opgesteld en daardoor bijna niet meer van echt zijn te onderscheiden. Experts voorspellen dat tegen 2027 17% van de cyberaanvallen mogelijk worden gemaakt door generatieve AI.
Identiteitsfraude en verificatie
Een andere voorspelling is dat identiteitsfraude vaker voor zal komen in 2025. Via de achterdeur komen cybercriminelen binnen in jouw e-mail of iets vergelijkbaars, waardoor ze indirect ook bij andere gegevens kunnen, bijvoorbeeld van een kennis of collega van jou of andere accounts die jij zelf gebruikt. Om dit tegen te gaan, is het belangrijk voor bedrijven om hun toegangs- en identiteitsbeheer te versterken. Een goede manier om dit te doen is bijvoorbeeld voor alle bedrijfsmiddelen tweefactorauthenticatie instellen. Daarnaast is het belangrijk om jouw werknemers constant scherp te houden op fraude en cybercriminaliteit. Zero Trust gaat naar verwachting dan ook een grote trend zijn dit jaar. Dit houdt in dat iedere gebruiker, elk apparaat en iedere verbinding steeds geverifieerd moet worden, om zeker te weten dat het te vertrouwen is. Blind vertrouwen in de digitale wereld kan niet meer anno 2025!
Volgens een recente analyse van Synergy Research Group zal de capaciteit van hyperscale datacenters tegen 2030 drie keer zo hoog zijn als hij nu is. Wat de reden daarachter is? Dat kun je waarschijnlijk wel raden: jawel, AI! De trend is de afgelopen jaren altijd geweest dat de kritische belasting van hyperscale datacenters alsmaar toeneemt, maar die groei is dankzij AI-services en generatieve AI-technologie alleen maar vergroot!
Druk op datacenters neemt alsmaar toe door AI
Sinds de komst van AI en allerlei generatieve oplossingen is de druk op datacenters steeds meer gaan toenemen. De vraag naar energie in datacenters neemt constant toe, maar hoe speelt men hierop in? Dit is immers niet de enige uitdaging waar beheerders van datacenters voor staan. De stijgende energiekosten en strengere milieuwetgeving maken het niet eenvoudiger om aan de steeds groeiende vraag te voldoen. Toch zal de capaciteit van hyperscale datacenters volgens experts nog behoorlijk gaan groeien en zeker drie keer zo hoog zijn als nu tegen de tijd dat we het jaar 2030 bereiken.
Meer datacenters, maar ook grotere datacenters
De capaciteit moet dus hoger. Om dit te bereiken, bouwt men niet alleen nieuwe datacenters, maar ook grotere datacenters. Eind 2024 waren er volgens het rapport van Synergy wereldwijd 1103 operationele hyperscale datacenters. Daarnaast stonden er nog 497 extra faciliteiten op de planning. Naast het plannen van nieuwe locaties worden er veel datacenters uitgebreid om de capaciteit te vergroten. Het totale aantal datacenters blijft ook dit jaar zeker groeien, maar wat vooral opvalt, is dat ze een stuk groter worden. Gemiddeld worden nieuwe datacenters twee keer zo groot als hun voorgangers. Een reden hiervoor is onder andere de introductie van GPU-georiënteerde infrastructuur die onmisbaar is voor de werklading die kunstmatige intelligentie met zich meebrengt. Bestaande datacenters waren voornamelijk CPU-gebaseerd, maar AI vraagt om een verschuiving naar GPU’s en andere gespecialiseerde hardware. Er komen dus niet alleen meer datacenters bij dit jaar, maar ze worden ook allemaal groter.
Energiezuinige datacenters
Het energieverbruik van datacenters blijft natuurlijk een punt van discussie, zeker als er meer en grotere datacenters bijkomen. Wetgevingen rondom milieuvriendelijkheid worden steeds strenger, dus moet men ook voor datacenters aan C02-vriendelijke alternatieven gaan werken. Een rapport van Atlantic Ventures en Nutanix geeft aan dat datacenters de komende 6 jaar hun C02-uitstoot met 19 miljoen ton kunnen verminderen. Dat is vergelijkbaar met de uitstoot van 4,1 miljoen auto’s en dus zeker niet verwaarloosbaar. Die besparingen zijn te behalen door middel van energie-efficiëntie en het inzetten van on-demand compute-capaciteit in de cloud. Ook de overgang naar HCI kan leiden tot een jaarlijkse energiebesparing van 27% ten opzichte van de traditionele datacenterarchitecturen. Volgens het rapport kunnen deze energiebesparingen tegen 2030 zo’n 25 miljard euro opleveren!
De ABN Amro bank verwacht dat de Technologie, Media & Telecom sector ook in 2025 weer groeit zoals de afgelopen jaren. Namelijk met 5% en in 2026 alsnog met 4%. De reden hiervoor is de aanhoudende digitalisering, cloud-migratie en innovaties rondom AI in Nederland. Dit betekent dat de TMI-sector weer terug gaat naar zijn historische trend. De analyse die deze verwachte groei aangeeft is opgesteld door sectoreconoom Mario Bersem. In dit artikel vertellen we je over alle interessante bevindingen in de analyse!
Invloed van de krappe arbeidsmarkt op
De krapte op de arbeidsmarkt houdt nog steeds aan, wat natuurlijk ook invloed heeft op de Technologie, Media & Telecom sector. Ongeveer 20% van de mensen die in deze sector werken op dit moment, zijn ZZP’er. ICT-experts zijn vandaag de dag in een hoop sectoren gewild, waardoor er ook in de TMI-sector een tekort is aan specialisten binnen de ICT. Tegenwoordig is ICT immers een belangrijk onderdeel van de meeste bedrijven. Wat nog meer opvalt, is dat veel experts binnen de TMI-sector vaste diensten werken. Vormen van flexibel werk komen in deze sector dus weinig voor.
AI-innovaties zorgen voor veel groei in de Technologie, Media & Telecom sector
Een van de oorzaken achter de grote groei van de TMI-sector, zijn alle recente en geplande AI-innovaties. In 2022 begon de hype rondom AI, voornamelijk met het publiekelijk beschikbaar worden van ChatGPT. Sindsdien is deze sector volop aan het ontwikkelen en experimenteren met behulp van kunstmatige intelligentie. In sommige sectoren heeft AI natuurlijk een minder fijne impact, bijvoorbeeld door het verlies van banen. Dit zie je bijvoorbeeld nu al een beetje terugkomen in de vertaalsector. Toch verwacht men ook grote doorbraken op het gebied van AI die juist gaan zorgen voor meer productiviteit voor werknemers in allerlei sectoren. Volgens het rapport van de ABN Amro kan 2025 wel eens een groot kantelpunt zijn voor kunstmatige intelligentie in de TMI-sector. Dit voornamelijk omdat nieuwe innovaties die het afgelopen jaar getest en verbeterd zijn dit jaar echt toegepast kunnen worden in het bedrijfsleven. Voor de tech-sector verwacht de ABN Amro een economische groei van 7% in 2025 dankzij AI-toepassingen!
Veel strijd binnen de TMI-sector
Er is momenteel veel strijd binnen de TMI-sector, met name een strijd om de consument. Dit is je vast niet ontgaan. Veel telecombedrijven zijn ‘agressiever’ promotie gaan maken voor hun producten en diensten. Momenteel richten ze zich voornamelijk op de internetabonnementen, aangezien steeds minder mensen nog tv-abonnementen afnemen. Odido heeft hierin een grote stap gezet door te starten met het ondersteunen van snel internet via 5G. Op deze manier gaat de aanbieder direct de concurrentie aan met de glasvezel van KPN. De strijd tussen telecombedrijven uit zich in een druk op de prijzen en innovaties in de sector. Ze kunnen niet achterblijven op de concurrent, want dan zijn ze zo hun klanten kwijt. De ABN Amro verwacht voor de Telecomsector in 2025 slechts een groei van 1%. Ook in de sector heeft AI veel invloed, aangezien het een manier is voor telecomaanbieders om met innovaties te komen waarmee zij zichzelf kunnen onderscheiden van de concurrent.