Slimme glasvezel helpt TNO bij het opsporen van Russische schepen 

Slimme glasvezel in de Noordzee  

Er liggen een hoop glasvezelkabels in de Noordzee die ons verbinden met andere landen, waaronder Engeland. Een deel van deze kabels wordt echter niet gebruikt en is dus ‘Dark Fiber’. Die dark fibers gaat TNO inzetten om schepen te detecteren die in de buurt komen van de kabels om zo spionage op tijd op te merken en tegen te gaan. Met een speciale techniek kunnen ze de kilometerslange kabels gebruiken als een soort sensoren. Wanneer je laserlicht door de kabels stuurt, komt er een reflectie van dat licht terug. Komt er een geluidsbron dicht bij de kabel, dan vervormt de kabel een klein beetje, waardoor de reflectie van het laserlicht ook verandert. Een speciaal apparaat, de DAS Interrogator, pikt die verandering op.

Hoe weet je wat een verandering veroorzaakt?  

Zo’n verandering in reflectie betekent natuurlijk niet meteen dat we bespioneerd worden. Het zeeleven kan immers ook voor veranderingen in de glasvezelkabels zorgen. Hoe weten we dan wat de oorzaak is van de verandering? Met de DAS Interrogator kan men erg precies de locatie en de richting van de geluidsbron vaststellen. Op die manier zijn ze er snel achter of de bron een dreiging vormt of niet. Een walvis die langs zwemt is bijvoorbeeld al eenvoudig te identificeren.

Hebben we dit echt nodig?

Misschien vraag jij je nu af ‘is dit allemaal echt nodig?’. Dat kunnen we ons voorstellen, maar in de zomer van 2022 werden de Nord Stream-pijpleidingen al gesaboteerd. Dit maakte duidelijk dat de installaties die op de bodem van de Noordzee liggen kwetsbaarder zijn dan we denken. Door de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is er de laatste jaren al meer aandacht gekomen voor de kwetsbaarheid van de Noordzee. Als er een aanval gedaan zou worden op alle kabels en installaties die op de bodem liggen, zou dat niet alleen voor Nederland een ramp zijn, maar ook voor de landen om ons heen. Daarom is de beveiliging van de Noordzeebodem met slimme glasvezel nu belangrijker dan ooit!

Wat zijn de voordelen van glasvezelinternet?  

Glasvezel geeft je toegang tot onwijs snel internet. De snelheid van glasvezelinternet is minimaal 50 megabit per seconde, met een maximum van 2 gigabit per seconde, wat wel 40 keer zo snel is. Internet via glasvezel is over het algemeen dus een stuk sneller dan internet via een traditionele kabelaansluiting, maar dat is niet het enige voordeel. Als je gebruikmaakt van een DSL-verbinding, hangt de snelheid en stabiliteit van je verbinding vaak af van de afstand die er zit tussen jou en een centrale bij jou in de buurt. Woon je een beetje achteraf, dan is die afstand vaak groter. Dat betekent dat je sneller last hebt van traag internet of een verbinding die soms wegvalt. Met glasvezelinternet heb je hier geen last meer van. De verbinding is namelijk niet afhankelijk van de afstand tot een centrale en ook weersomstandigheden hebben geen invloed op de stabiliteit van de verbinding. 

Wat zijn de nadelen van geen toestemming geven voor glasvezel?  

Wil een aanbieder jouw woning aansluiten op glasvezel, dan krijg je waarschijnlijk een brief thuisgestuurd, of er komt iemand aan de deur. Of je in een koop- of huurhuis woont, maakt geen verschil. Hierna krijg je de vraag of je wel of geen toestemming geeft voor het aansluiten van jouw woning op glasvezel. Wil je toestemming geven, dan kun je dat eenvoudig online doen. In de meeste gevallen ben je bij het geven van je toestemming niet verplicht om ook echt een glasvezelabonnement af te nemen bij de aanbieder. Twijfel je hierover? Dan raden we je aan dit na te vragen bij de aanbieder die om toestemming vraagt. Als je toestemming geeft, ondervind je hier dus weinig hinder van. Het enige waar je rekening mee moet houden, is dat er iemand thuis moet zijn als de monteur de aansluiting komt maken.  

Waarom zou je wel toestemming geven?

Er zijn een hoop redenen om ervoor te kiezen om wel toestemming te geven voor een glasvezelaansluiting bij je woning. Mocht je bijvoorbeeld op langere termijn misschien wel willen overstappen op glasvezel, dan is het natuurlijk fijn als de aansluiting er al ligt. Ook als je dit nog niet zeker weet, kan het eigenlijk geen kwaad om toestemming te geven. Wie weet wil je in de toekomst alsnog overstappen. Check wel altijd even of de aansluiting gratis is en je niet verplicht bent om ook meteen een glasvezelabonnement af te sluiten. In dat geval heb je er immers geen last van en is het verstandig om gewoon toestemming te geven voor glasvezel!

De snelle ontwikkeling van Artificial Intelligence

ChatGPT werd eind 2022 gelanceerd en sinds dat moment ging de ontwikkeling van AI in een stroomversnelling. We gingen met z’n allen massaal gebruikmaken van de AI chatbot, soms tot ergernis van scholen en docenten. Er verschenen steeds meer nieuwe AI-tools, dat zien we vandaag de dag natuurlijk nog steeds. Ook bedrijven zijn zich gaan verdiepen in de mogelijkheden die AI hen te bieden heeft. Het gebruik van artificial intelligence is dus al bijna niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Experts zien 2023 niet voor niets als het doorbraakjaar van deze nieuwe technologie. Als we die experts mogen geloven wordt 2024 het jaar waarin AI steeds menselijker wordt. Dit noemen we ook wel ‘Human AI’.

Waarom wordt AI menselijker? 

Human AI houdt in dat artificial intelligence menselijker en intuïtiever wordt. Hierdoor gaat de technologie natuurlijk steeds meer denken als een mens in plaats van als een computer. Dit maakt vooral een verschil op het gebied van productiviteit en creativiteit binnen de AI. Een ander gevolg hiervan is dat AI onzichtbaarder gaat worden, omdat het makkelijk wordt om het overal in te integreren doordat de gebruiksvriendelijkheid omhooggaat.  

Wat gaat er veranderen als AI menselijker wordt?  

Er zijn vier bewegingen in gang gezet binnen de AI-technologie die ervoor gaan zorgen dat AI menselijker wordt. Hieronder gaan we die vier bewegingen voor je op een rij zetten:  

• Informatiebehoefte: Dit is een puntje waar ChatGPT in eerste instantie het meest voor gebruikt werd: het voorzien van informatie. Dankzij AI hoef je niet meer urenlang Google af te struinen op zoek naar informatie. Je stelt nu gewoon een vraag en je krijgt een gepersonaliseerd antwoord met advies, samenvattingen, essays, beelden of zelfs kunst. In plaats van naar iets te zoeken, ga je dus steeds meer in ‘gesprek’ met zo’n AI-bot. De AI waarmee je in gesprek gaat, wordt dus ook menselijker.
• AI als metgezel: Naast het feit dat AI mensen kan voorzien van adviezen en assistentie, kan het ook steeds meer acties ondernemen voor mensen, zowel online als offline. AI-technologie kan saaie en repetitieve taken overnemen van mensen, waardoor zij zich kunnen focussen op de leuke kanten van hun werk. Hierdoor neemt het werkplezier toe, maar ook de werk-privé balans wordt hier beter van.  
• AI en het menselijk lichaam: Ook op het gebied van onze gezondheid kan AI een belangrijk hulpmiddel worden. Er komen steeds meer geavanceerde technologieën op de markt om onze gezondheid te monitoren. Denk bijvoorbeeld aan wearables en neurotechnologie voor het meten van hersenactiviteit en oog- en bewegingstracking. AI kan ons door middel van die technologieën goed advies geven om gezonder te leven en werken.  
• Virtuele omgevingen: Wij maken nu al regelmatig gebruik van virtuele omgevingen, bijvoorbeeld bij het online shoppen. Dankzij AI gaat dit alleen maar menselijker en beter worden. Denk bijvoorbeeld aan het online passen van kleding, het digitaal inrichten van je woning, maar ook het digitaal werken. Ten slotte kunnen virtuele omgevingen ons helpen om vaardigheden te verbeteren, bijvoorbeeld door middel van leerzame games of door levensechte simulaties.  

Hoe kun je AI inzetten als bedrijf in 2024?  

Voor het bedrijfsleven komen er ook weer een hoop nieuwe kansen bij op het gebied van AI als deze technologie menselijker en creatiever wordt. Denk bijvoorbeeld aan het verhogen van de productiviteit van werknemers door het uit handen geven van saaie en simpele taken. Zo zorg je op den duur niet alleen voor meer efficiëntie en meer omzet, maar ook voor meer tevreden werknemers!  

Microsoft overweegt kerncentrales voor datacenters  

Microsoft heeft onlangs veel nieuwe datacenters laten plaatsen, met name door de opkomst van AI. Er bestaat al langer een discussie rondom het energieverbruik van AI, dat behoorlijk hoog is over het algemeen. Zeker aangezien deze technologie nog in de kinderschoenen staat. De datacenters die gebruikt worden voor AI-technologie vreten stroom, dat weet Microsoft ook. AI-toepassingen vereisen namelijk meer rekenkracht. Hier zijn dus sterkere servers voor nodig die meer energie nodig hebben om naar behoren te werken. Het lijkt erop dat Microsoft kernenergie als oplossing ziet voor dit groeiende probleem. Het bedrijf heeft namelijk vorig jaar een vacature uitgezet voor een manager voor de ‘kernenergiestrategie’.  

SMR’s voor stroomvoorziening datacenters  

Dit zou natuurlijk niet betekenen dat er kerncentrales komen te staan naast alle datacenters. Voor de stroomvoorziening zouden SMR’s ingezet worden. Dit zijn kleine, modulaire reactoren die goedkoper en eenvoudiger zijn om te bouwen dan een gehele kerncentrale. Toch heeft een SMR ook hoogverrijkte uraniumbrandstof nodig om goed te werken. Daarnaast zal kernafval altijd een probleem blijven, zeker bij kleinere reactoren. SMR’s produceren namelijk meer kernafval dan traditionele kerncentrales! 

Kernfusie in plaats van kernenergie

Microsoft kijkt ook naar een andere oplossing voor hun energievoorziening: kernfusie. In kerncentrales vindt kernsplijting plaats, maar kernfusie is het tegenovergestelde hiervan. Bij kernfusie worden atoomkernen samengesmolten in plaats van gespleten. Hier zijn extreem hoge temperaturen en extreem hoge druk voor nodig. Door de reactie komt er een grote hoeveelheid energie vrij, maar er wordt geen kernafval geproduceerd door dit proces. Veel bedrijven zien dit als de toekomst van milieuvriendelijke energievoorziening. Microsoft sloot afgelopen jaar een deal met de start-up Helion, die een toekomstige fusiecentrale aan het ontwikkelen is. Mocht dit verder doorontwikkeld worden, dan zou het een goed alternatief kunnen zijn voor het inzetten van kerncentrales voor datacenters.

Denk jij dat kernenergie een oplossing zou kunnen zijn voor het hoge energieverbruik van datacenters?

1. Glasvezel heeft een lager energieverbruik, dat is beter voor het milieu

Met een glasvezelverbinding verbruik je minder energie dan met een vaste verbinding. Dit komt doordat een glasvezelnetwerk data doorgeeft met behulp van lichtsignalen. Dat is niet alleen supersnel, maar ook erg milieuvriendelijk. Glasvezel internet verbruikt wel zeventien keer minder energie dan netwerken die gebruik maken van stroomsignalen.  

2. De ondergrondse kabels wekken minder warmte op  

Aangezien glasvezel data doorgeeft met lichtsignalen, wekken de kabels in de grond minder warmte op. Netwerken die stroomsignalen gebruiken, wekken meer warmte op, die warmte komt door de kabels in de grond terecht. Glasvezel heeft dus minder negatieve impact op de bodem en het milieu, aangezien de kabels weinig warmte afgeven. Hierdoor blijft de bodem vruchtbaarder, vochtiger en dus beter van kwaliteit, waardoor gras, planten en bomen in de buurt geen schade oplopen en nog evenveel voedingstoffen binnenkrijgen! 

3. Glasvezelverbindingen verspreiden minder straling  

Het doorgeven van data zorgt ervoor dat er straling vrijkomt, dat is helaas niet te voorkomen op dit moment. Aangezien de techniek achter glasvezel milieuvriendelijker is dan bij andere soorten verbindingen, komt er hierbij ook minder straling vrij. Dit is dus nog een extra voordeel voor het milieu ten opzichte van een DSL- of kabelverbinding. Als iedereen over zou stappen naar glasvezelinternet, zou dit zelfs helpen tegen de opwarming van de aarde.  

4. Glasvezel zorgt voor minder uitstoot en dus minder belasting op het milieu

Glasvezelkabels stoten geen giftige stoffen uit in de grond waarin ze liggen, net als dat er weinig warmte vandaan komt. Netwerken die gebruikmaken van koperen kabels stoten wel giftige stoffen uit in de grond, wat natuurlijk erg slecht is voor het milieu. Dit komt doordat het koper op den duur kan gaan roesten en roest kan een hoop vervuiling veroorzaken in de bodem. Het materiaal glasvezel wordt niet aangetast door de omstandigheden onder de grond en kan dus ook niet gaan roesten, waardoor er geen giftige stoffen vrijkomen die de bodem aantasten.  

5. Glasvezelverbindingen zorgen voor duurzame netwerken  

De netwerken van glasvezel zijn een stuk duurzamer en beter voor het milieu dan DSL- of kabelnetwerken. Het zijn namelijk modernere netwerken die hierdoor een stuk minder onderhoud nodig hebben. De grond hoeft dus minder vaak open te worden gebroken en er hoeven minder busjes door het land te rijden om het onderhoud uit te voeren. Daarnaast is een glasvezelnetwerk veel minder storingsgevoelig, wat natuurlijk voor de consument een groot voordeel is.  

Wat is een glasvezelnetwerk?

Glasvezel zorgt ervoor dat digitale informatie met hulp van laserlicht door flinterdunne glasvezels wordt gestuurd. Het resultaat hiervan is dat je veel sneller kunt downloaden en uploaden. De manier waarop een glasvezelnetwerk informatie doorgeeft kun je vergelijken met het seinen van morsecode. Glasvezel verstuurt digitale informatie met laserlicht, net als dat bij morsecode door middel van het knipperen met een lamp wordt gedaan. Glasvezel knippert razendsnel met het laserlicht, hoe sneller dat gaat, hoe sneller de informatie verstuurd wordt. Het glasvezelmodem zet vervolgens de lichtsignalen om naar een bruikbaar signaal voor internet, bellen en televisie.

De voordelen van internet via glasvezel

Ontvang je jouw internetverbinding via glasvezel, dan heeft dat een hoop voordelen:

• Razendsnel internet: Als je voor glasvezel kiest, kies je voor het snelste netwerk van Nederland. Je kunt bij de meeste aanbieders kiezen uit snelheden tot wel 8000 Mb/s.  
• Sneller downloaden en uploaden: Een glasvezelverbinding biedt downloadsnelheden en uploadsnelheden die even hoog zijn. Je hebt dus een zogenoemde ‘symmetrische verbinding’. Dat is een groot voordeel, want bij andere soorten verbindingen is de uploadsnelheid een stuk lager dan de downloadsnelheid. Heb je bijvoorbeeld een eigen YouTube kanaal? Dan is het ideaal om een hoge uploadsnelheid te hebben! 
• Een stabiele verbinding: Maak je gebruik van een glasvezelverbinding, dan heb je altijd toegang tot de maximale snelheid van het netwerk. Niets heeft invloed op de stabiliteit van je internetverbinding. De buren niet, het weer niet en ook andere elektrische apparaten niet.  
• Lager energieverbruik: Met een glasvezelverbinding heb je een lager energieverbruik van met een andere soort verbinding. Dat is zeker in deze tijd mooi meegenomen. Dat glasvezel minder energie verbruikt, komt omdat het gebruik maakt van laserlicht, niet van elektriciteit. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat de apparatuur van een glasvezelnetwerk 60% zuiniger met de elektriciteit omgaat.  
• Meer vrijheid: In Nederland is het glasvezelnetwerk open voor andere aanbieders. In principe kan iedere provider hier zijn abonnementen aanbieden, waardoor je als consument meer keuzevrijheid hebt.  

Heeft glasvezel ook nadelen?

Glasvezel heeft meer voor- dan nadelen, maar dat betekent niet dat er helemaal geen mindere kant aan zit. Het aansluiten van tv via een glasvezelnetwerk is een nadeel dat regelmatig wordt benoemd. Om dit te doen heb je namelijk een netwerkkabel nodig tussen je modem en je tv. De meeste mensen hebben een coaxbekabeling in huis, maar geen UTP-netwerk. Er zijn gelukkig een aantal oplossingen om toch je tv met je glasvezelverbinding te koppelen. Een ander nadeel van glasvezel is de beperkte toegang in Nederland. Op dit moment heeft namelijk zo’n 40% van de mensen in ons land nog geen toegang tot een glasvezelaansluiting. Ten slotte is een glasvezelverbinding in de meeste gevallen wel duurder dan een andere soort internetverbinding. Daar staat dan wel tegenover dat je gebruik kunt maken van sneller en stabieler internet!

Glasvezelkabels als sensoren  

Glasvezelkabels worden niet alleen gebruikt voor internetverbindingen, maar ook als sensor. Met glasvezel sensoren kunnen techneuten dijken bewaken, onderzeese aardbevingen spotten, energie overdragen en zelfs ‘luisteren’. Het gebruiken van glasvezelkabels als sensor wordt ook wel ‘Fiber Sensing’ genoemd. Men gebruikt de kabels om trillingen, temperatuurverschillen, rek of krimp waar te nemen. Glasvezel kan heel secuur waarnemen, zelfs bijna op moleculair niveau. Met glasvezelkabels kan men dus super nauwkeurig meten. Zo zie je maar weer dat er heel wat meer toepassingen zijn voor glasvezel dan je zou denken!